الجنس
احفظ هذه المقالة بتنسيق PDF
الجنس في إصطلاح
الفلاسفة عبارة عن کلّ لفظة یشار بها الی کثرة مختلفة
الصّور تعمّها کلّها صورة اخری، أو انّه
کلّی یحمل علی الاشیاء مختلفة الحقائق فی جواب ما هو.
هو الّذی یعرّف ما هو
النّوع المسئول عنه. هو
الدّالّ علی ما هو
النّوع المسئول عنه دون
الفصل.
هو کلّ
لفظة یشار بها الی کثرة مختلفة الصّور تعمّها کلّها صورة اخری.
صفة جماعة متّفقة بالصّورة یعمّها
معنی واحد.
انّه کلّی یحمل علی الاشیاء مختلفة
الحقائق فی جواب ما هو.
صورة کلّیّة موجودة فی
النّفس محمولة علی کثیرین مختلفین بالنّوع من طریق «ما الشّیء».
هو
الکلّی العامّ ممّا یقال فی جواب «ما هو» من غیر زیادة مطوّلة بغیر فائدة.<البغدادي، أبو البركات، المعتبر فی الحکمة، ج3، ص19. الکون
المتّصل للاشیاء الّتی هی واحدة فی
الصّورة.
عبارة عن کمال المشترک
الذّاتی.
ترکیب ماهیّت یا اعتباری باشد چون
حیوان ابیض یا حقیقی، و خالی نباشد که بعضی اجزاء آن یا اعمّ باشد از آن دیگر، و آن را ماهیّت متداخله خوانند، و یا نباشد و آن را ماهیّت متباینه خوانند. و جزو متداخله اگر تمام مشترک باشد میان او و نوعی دیگر جنس باشد.( انّ التّرکیب فی
الماهیّة امّا
اعتباریّ، کما فی «حیوان ابیض» و امّا حقیقیّ فلا یخلو امّا ان یکون بعض اجزائه اعمّ، و یسمّی
الماهیّة المتداخلة او لا یکون، و یسمّی الماهیّة المتباینة، و الجزء المتداخل ان کان تمام المشترک بینه و سائر الانواع فهو
الجنس.)
آن
جزئی است که تمام مشترک باشد در میانه ماهیّت و نوعهای دیگر. (هو الجزء الّذی کان تمام المشترک بین
الماهیّة و الانواع الاخر).
مجمع البحوث الإسلامیة، شرح المصطلحات الفلسفیة، المأخوذ من عنوان «الجنس» ج۱، ص۸۲.